Stanisław Baj

urodził się 2 czerwca 1953 roku na Podlasiu w Dołhobrodach, wsi położonej nad Bugiem, na granicy z Białorusią. Tutaj spędził dzieciństwo, chodził do szkoły podstawowej. Zawsze lubił rysować. Ukończył Państwowe Liceum Sztuk Plastycznych w Zamościu, a później zdał na studia w Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Początkowo myślał o rzetelnym fachu konserwatora sztuki, ale marzył o rzeźbie. Tak wspomina swoją drogę na egzamin wstępny: „w pociągu do Warszawy już przed Otwockiem wiedziałem, że to będzie jednak sztuka czysta”. I ostatecznie wybrał malarstwo.Trafił do profesorów: Michała Byliny i Jacka Sienickiego. Dyplom z wyróżnieniem obronił w pracowni prof. Ludwika Maciąga. Dodatkowo wykonał aneks z grafiki u prof. Haliny Chrostowskiej.

Profesor

W 1982 został asystentem prof. Maciąga - swego wieloletniego mentora i przyjaciela. Najwyższym dowodem zaufania mistrza do ucznia było to, że prof. Maciąg zaprosił Baja do sportretowania siebie na łożu śmierci. Obecnie Baj jako profesor zwyczajny, prowadzi pracownię dyplomującą na Wydziale Malarstwa. W latach 2006-2013 sprawował funkcję prorektora do spraw studenckich.

Warszawa - Dołhobrody

Życie i pracę artystyczną dzieli miedzy Warszawę i Dołhobrody. W rodzinnym gospodarstwie stworzył nowoczesną pracownię z drewna i szkła, która na zewnątrz zachowuje formę dawnej stodoły. Baj z pasją portretował swoich najbliższych z rodzinnych Dołhobrodów, za ich życia, a niektórych nawet jeszcze – jak sam mówi – „po”. Towarzyszył swojej matce w ostatnich latach, godzinach życia. To uwiecznianie dotkliwej utraty zaprowadziło go nad rzekę, wodę - symbol przemijania; życia i śmierci. Znalazł takie miejsce, w którym zobaczył najwięcej: najdłuższy brzeg, najwięcej światła i najgłębszą toń.

Od 25 lat prawie codziennie Baj staje na brzegu Bugu, w tym jednym, wybranym miejscu i maluje rzekę. Namalował już setki jej wizerunków: od niemal realistycznych, wielobarwnych pejzaży, przez monochromatyczne, złowrogie, aż do kontemplacyjnych pozornych abstrakcji, gdzie tylko jedna, idealna pozioma kreska, wykonana „mokrym w mokrym”, jest ostatnim śladem konkretu. Jest mistrzowskim podpisem artysty.
Potem, w pracowni, przy muzyce ulubionego Arvo Pärta weryfikuje efekty pracy w plenerze, podpisuje.

Dorobek artystyczny

Jego dorobek artystyczny to ponad 100 wystaw indywidualnych i drugie tyle zbiorowych. W Polsce i za granicą. Chętnie przyjmuje zaproszenia nawet do małych galerii i ośrodków kultury. Mówi, że „tam spotyka myśli, które nigdy nie dojechały do Stolicy”.

Laureat nagród i odznaczeń. Jego obrazy ozdabiają okładki wszystkich powieści Wiesława Myśliwskiego - wybitnego pisarza - prywatnie przyjaciela Baja. Prawdziwa więź połączyła tego, który mówi: „Ufam językowi. Wszystko jest w języku. To język ustanawia świat.” z tym, który deklaruje: „Słowa, nawet ciekawe, celne, prawdziwe, są stratą dla mojego malarstwa i dla mnie; wydają się bezużyteczne. Staram się czerpać z milczenia.”
Zapracowany, skupiony, zachłanny. Dokładnie planuje czas. Mówi: „Muszę wykorzystać każdą chwilę. Rozumiesz?”

NAGRODY I ODZNACZENIA:

2021 - Nagroda w dziedzinie sztuk wizualnych ZAiKS2020 - Nagroda im. Kazimierza Ostrowskiego za rok 2019, edycja 20202017 - Srebrny Medal “Zasłużony Kulturze-Gloria Artis";2016 - Honorowe Obywatelstwo Miasta Biała Podlaska;2013 - Medal Komisji Edukacji Narodowej;2010 - Honorowe Obywatelstwo Gminy Hanna;2000 - Medal „Benemerenti" - odznaczenie honorowe przyznane przez Jana Pawła II;

WYSTAWY INDYWIDUALNE:

 2021„Rzeka Bug - mała historia jednej kreski" - Galeria Sztuki Wirydarz, Lublin;„Wystawa malarstwa - Bug" z kolekcii Gregorza Bachora - Galeria DOM, Sokołowski Ośrodek Kultury w Sokołowie Podlaskim;„Rzeka Bug" - Fundacja „Pałac w Korczewie", Pałac w Korczewie 2020„Rzeka Bug i Portret” - Elisabeth-Anna-Palais, Oldenburg, Niemcy„Luminescencje/Portret Rzeczywisty" - Galeria Gardzienice, Lublin;„Bug i Kamienie" - Galeria Grafiki i Plakatu, Warszawa;„Rzeka" - Muzeum Okręgowe, Konin;„Światło Rzeki" - Muzeum im. St. Staszica, Hrubieszów;Festiwal Języka Polskiego, Szczebrzeszyn;„Stanislaw Baj" - Galeria Winda, Kielce;„Nagroda im. Kazimierza Ostrowskiego XIX edycja" - Zarząd Okręgu Gdańskiego ZPAP, Wystawa Malarstwa w ASP w Gdańsku - aula ASP, Wielka Zbrojownia;„Rzeka Bug" - Gminny Ośrodek Kultury, Janów Podlaski; 2019Galeria Jatki, Ostrów MazowieckaGaleria Widnokrąg, Sandomierz„Rzeka Bug"- Galeria im. Bolesława Biegasa PCKiSz, Ciechanów„Rzeka” - Galeria Muzeum Miejskiego Cafe Silesia, Zabrze„Światło i woda” - Galeria aTAK, Warszawa„Rzeka” - Muzeum Historyczne Miasta Tarnobrzega, Pałac w Dzikowie, Tarnobrzeg 2018„Czarna rzeka" - BWA Galeria Sztuki, Olsztyn„Moja rzeka" - Dom Kultury Zacisze, Warszawa„Moja rzeka" z kolekcji Grzegorza Bachora - BWA Galeria Zamojska, Zamość„Obojętne, gdzie to jest na świecie" Muzeum Etnograficzne, Kraków„Portret wody"- Galeria 72 Muzeum Ziemi Chełmskiei, Chełm 2017„Zaklinając przemijanie" - Galeria Na Parterze, Miejska Biblioteka Publiczna, Włodawa„Czarna rzeka" - Galeria Bardzo Biała, Warszawa„Czarna rzeka i inne fascynacje" Wojewódzka Biblioteka Publiczna im. H. Łopacińskiego, Lublin„Zaklinając przemijanie" - Centrum Kultury i Sztuki im. A. Meżeryckiego, Siedlce„Czarna rzeka" - Państwowa Galeria Sztuki, Częstochowa„Malarstwo i rysunek" - Galeria A, Starogardzkie Centrum Kultury im. Michała Faryseja, Starogard Gdański„Malarstwo" - Galeria Miejskiego Centrum Kultury, Gostynin 2016„Rzeka Bug" - Pałac Kultury Zagłębia, Dąbrowa Górnicza„Malarstwo" - Lwowska Galeria Sztuki, Lwów, UkrainaGaleria Sztuki Tadeusza Czarneckiego Biłasówka, Radoszyce„Malarstwo" - Galeria Wspólna - Miejskie Centrum Kultury, BydgoszczMuzeum, Mielnik„Rzeka" - Galeria im. M. E. Andriollego, Nałęczów„Malarstwo i rysunek" - Mała Galeria, Liceum Plastyczne im. Józefa Chełmońskiego, NałęczówGaleria Olsztyńska, Olsztyn„Malarstwo" - Galleri Salling, Hjerk, Roslev, Dania 2015Galeria Forum, Wydział Malarstwa UMK w Toruniu i Akademickie Centrum Kultury i Sztuki Od Nowa, ToruńGaleria Browarna, Łowicz„Fragmenty" - Galeria Wystawa, Warszawa„Malarstwo" - Ośrodek Kultury Bułgarskiej, Warszawa„Malarstwo" - Liceum Plastyczne, Bielsko-Biała 2014„Genius loci. Stanislaw Baj malarstwo i rysunek" - Galeria Współczesnej Sztuki Sakralnej Dom Praczki, Kielce„Syros" - Muzeum im. J. I. Kraszewskiego, Romanów„Światło", Pałac w Radziejowicach„Malarstwo" - Galeria -1, Centrum Olimpijskie im. Jana Pawła II, Warszawa„Malarstwo" - Muzeum Historyczno- Archeologiczne, Ostrowiec Świętokrzyski 2013„Malarstwo" - Targi Sztuki, Kopenhaga, Dania„Malarstwo i grafika" - Galleri Salling, Hjerk, Roslev, Dania„Malarstwo", Polskie Radio LublinGaleria Obok, Tychy„Malarstwo" - Wiejski Dom Kultury, Dołhobrody 2012„Lustro" - Galeria RAL 2010, Warszawa„Matka" - Galeria Oranżeria, Radzyński Ośrodek Kultury, Radzyń Podlaski„Dom" - Muzeum Miejskie Sztygarka, Dąbrowa Górnicza„Malarstwo" - Muzeum Okręgowe, Sandomierz„Malarstwo" - Muzeum Sztuki - filia Obwodowego Muzeum Krajoznawczego, Brześć, BiałoruśGaleria Piramida, Książnica Pomorska, Szczecin„Malarstwo, grafika, rysunek" - Płocka Galeria Sztuki, Płock 2011„Malarstwo" - Galeria Na Wprost, Iława„Pejzaże i portrety" - Muzeum Rzeźby Alfonsa Karnego, BiałystokGaleria Od czasu do Czasu, GdyniaGaleria P, Miejskie Centrum Kultury, Plonsk„Malarstwo i rysunek - wystawa monograficzna" - Muzeum Południowego Podlasia, Biała-PodlaskaStanislaw Baj - „Wszystko płynie" - Galera aTAK, WarszawaMalarstwo" - Muzeum Miejskie, SławkówGaleria J, Łódź„Zmysły sztuki" - Muzeum Pałacw Wilanowie, Warszawa 2010Galeria sztuki MM, Chorzowskie Centrum Kultury, ChorzówGaleria ES, Międzyrzec Podlaski„Rzeka" - Galeria Brama Dom Architekta, Kazimierz Dolny„Malarstwo" - Galeria Miejskiego Domu Kultury, Minsk Mazowiecki„Malarstwo" - Dom Pracy Twórczej, RadziejowiceGaleria Sztuki Wystawa, Warszawa„Matka" - Aula Politechniki Warszawskiej, Warszawa„Malarstwo" - Muzeum Pojezierza Łęczyńsko-Włodawskiego, Włodawa 2009„Matka" - Kościół św. Jana Chrzciciela, Olsztyn k. Częstochowy„Rzeka" - Galeria Brama, Dom Architekta, Kazimierz DolnyGaleria Rogatka Wydziału Sztuki Politechniki Radomskiej, Radom„Rzeka Bug" - Muzeum Diecezjalne, RzeszówGaleria Test, Warszawa„....a czas płynie" - Biblioteka Miejska, Wyszków„Malarstwo" - Galeria Sztuki Wirydarz, Lublin 2008Biuro Wystaw Artystycznych, Skierniewice„Matka" - Muzeum Diecezjalne, Rzeszów„Matka" - Muzeum Ziemi Chełmskiej, ChełmGaleria Brama Dom Architekta, Kazimierz DolnyGaleria Lufcik, Warszawa2007/2008Galeria Miejska, Sibiu, RumuniaPałac Królewski, Sinaja, RumuniaInstytut Sztuki, Hunedoara, Mołdawia

WYBRANE WYSTAWY ZBIOROWE:

 2022„Takie trio: Baj, Gliszczyński, Lupa. Rezonanse sztuki XII.” - Narodowe Forum Muzyki, Wrocław; 2021„Nad morzem mgieł, Stanisław Baj, Rafał Borcz”, Galeria Miejska bwa w Bydgoszczy, Bydgoszcz; 2020„Gdansk-Warszawa. Wspólne historie - kryterium koloru" - Galeria Salon Akademii, Warszawa, Galeria Zbrojownia Sztuki, Gdansk;„,Rzeka", Festiwal Języka Polskiego, Szczebrzeszyn„Kolory Przemian - Malarstwo polskie z kolekcji Krzysztofa Musiała" - Państwowa Galeria Sztuki w Sopocie 2019„Claritas" - Venice Exibition Gallery, Wenecja; 2017„Cultus Terrae" - Galeria Sztuki Współczesnej BWA Sokół, Nowy Sącz„Stuka l. 80." - Galeria 72, Muzeum Ziemi Chełmskiej, Chełm„Alfabet sztuki" - Miejska Galeria Sztuki im. Władysława hr. Zamoyskiego, Zakopane„Lubliniana 2017 - artyści z okazji 700-lecia nadania praw miejskich Lublinowi" - Galeria Sztuki Wirydarz, Lublin„Kafka - przełamywanie granic" - Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynieoraz:Galeria Zamek w Reszlu; GaleriaSztuki Współczesnej„Elektrownia" w Czeladzi;Galeria Profil w Poznaniu (2018);Nowohuckie Centrum Kultury w Krakowie;Muzeum Ziemi Wiśnickiej, Zamek w Nowym Wiśniczu (2018);Muzeum Górnośląskie w Bytomiu (2018);OKO - Opavská kulturní organizace, Opava, Republika Czeska (2019) 2013„Pejzaż południa 2012. Siesta" - Galeria aTAK, Warszawa 2012„Black, White & Grey" z kolekcji Galerii 72 Muzeum Ziemi Chełmskiej, Chełm„Uczta u mistrzów" - Pałac Sztuki Krakow 2011Forum Malarstwa Polskiego - Ostrowiec Świętokrzyski, Rzeszów, Wałbrzych„Przestrzeń malarstwa II”, Mazowieckie Centrum Sztuki Współczesnej Elektrownia, RadomVI Forum Malarstwa Polskiego „Widzieć”, Galeria BWA, Wałbrzych„Przenikanie" - Galeria aTAK, Warszawa„Inspirowane Miloszem"- Polska Galeria Artystyczna „Znad Wilii’”, Wilno, Litwa 2010Galeria Zamek Reszel, ReszelForum Malarstwa Polskiego, Lesko„Warszawa - Praga", wystawa pedagogów ASP w Warszawie - Akademia Sztuk Pięknych w St Petersburgu, St Petersburg, RosjaXXIII Festiwal Polskiego Malarstwa Współczesnego - Zamek Książąt Pomorskich w Szczecinie 2009Kolegium Sztuk Pięknych UMCS w Lublinie, Kazimierz Dolny„Aktualny obraz" - Królikarnia Oddział Muzeum Narodowego, Warszawa„Malarstwo czy obraz" - Heidelberg, Niemcy„Znaki pogranicza" - Międzynarodowe Warsztaty Malarskie, Rzepedź„Dziejba leśna", Muzeum Zamojskie, Zamość„Kolekcja sztuki współczesnej" - Galeria 72, Muzeum Ziemi Chełmskiej, Chełm„Ars Longa Vita Brevis" - Galeria Rampa, Kolekcja Europejskiej Akademii Sztuk w Warszawie, Warszawa2008Wystawa malarstwa polskiego Exhibition Committee of the Regions, Bruksela, Belgia„Piękno w sztuce" - ASP w Krakowie,Muzeum Diecezjalne w Krakowie,Muzeum Diecezjalne w Rzeszowie

FILMY DOKUMENTALNE O ARTYŚCIE

Wojciech Iwański, „Stanislaw Baj - miejsce", TVP 1, 1978Beata Pankau, Jacek Sawicki, „Twarze Stanistawa Baja", 1994Wojciech Majewski, „Bajowy świat" TVP 2, 1995Aleksandra Panisko, „Zakorzenienie", TVP Kultura, 2008Andrzej Fidyk, „Polskie migracje - polskie marzenia" do Pawilonu Polskiego na EXPO 2010, Szanghaj, ChinyŁukasz Radwan, Z wystawy w Galerii Od Czasu do Czasu, Gdynia, Canal+, 2011Małgorzata Ziętkiewicz, „Wysokie C - Stanislaw Baj - Bug" TV POLSAT, 2014Hanna Kramarczuk, „Przemijanie w obrazach Stanisława Baja", 2017Małgorzata Mieńko, "Stanisław Baj. Portret nadbużański malarza" Dorota Grzymała, "Światło rzeki" część 1., część 2., część 3., część 4.Julita Fajks, Bogusław Smolik, "Prof. Stanisław Baj - życie i twórczość" "Na smętarzu mieszkać będę" "Samanty Belling rozmowy o sztuce"Beata Pietryczuk, "Dwie gaduły" Tomasz Brudnowski, "Stanisław Baj - Gródek nad Bugiem"

Autorzy fotografii: Agata Ciołek Halina PłuciennikStrona tytułowa: Michał GruszczyńskiStrona o Stanisławie Baju: Piotr Pękala